Omgaan met (stem)problemen

Als mens stoten we allemaal wel eens op moeilijkheden, zowel tijdens het zingen, als in ons dagelijkse leven. Hoe je daarmee omgaat is van essentieel belang om verder te kunnen gaan, en om dat gevoel van geluk te blijven ervaren. Daarover wil ik het graag met jou hebben in de aflevering van deze week.

De inspiratie voor dit onderwerp kwam vanuit een eigen ervaring die ik hier vandaag met jou wil delen. Deze ervaring was zeker niet gemakkelijk voor mij. Maar door mij even kwetsbaar op te stellen, en deze moeilijke periode hier met jou te delen, hoop ik jou te kunnen inspireren. Zodat jij de lessen kan meenemen die ik doorheen deze moeilijke periode hebt geleerd, zonder zelf de ervaring te moeten meemaken.

Laten we beginnen bij het begin. 

Het begin...

Eind december vorig jaar ben ik bij de neus-, keel- en oorarts geweest omdat ik voelde dat er iets mis was met mijn stem. Het voelde niet zoals het normaal gezien zou moeten voelen. En inderdaad, de NKO-arts zag iets van een ontsteking. Daarop moest ik dan naar het ziekenhuis voor een stroboscopie, en op mijn linker stemband was er inderdaad een ontsteking te zien. Die zat rood en opgezwollen, wat de heesheid veroorzaakte die ik ervaarde. 

Wat ze toen ook hebben gezien, is dat er littekenweefsel aanwezig was op die linker stemband. Wat de NKO-arts mij toen vertelde, deed mijn wereld even helemaal instorten. Ze zei namelijk dat ik nooit meer ging kunnen zingen, vocal coaching zou kunnen geven, of mijn stem op deze manier zou kunnen blijven gebruiken.

Je kan je dus inbeelden dat mijn wereld toen even helemaal instortte! Want zingen, dat is niet alleen mijn job, het is ook mijn passie, mijn levensmissie. Zangers coachen, hen helpen de beste versie van zichzelf te worden. Zingen is waarvoor ik geboren ben!

Het is dan ook niet onlogisch dat ik de mening van de NKO-arts niet zomaar wou aanvaarden. Dus ben ik naar een stemkliniek gegaan, naar een NKO-arts die gespecialiseerd is in de stem. En zij heeft mij al wat meer kunnen geruststellen. Ja, dat littekenweefsel is aanwezig, maar er bestaan oplossingen voor. Dat was voor mij al een hele opluchting.

Het probleem met littekenweefsel is dat je het niet kan opereren, omdat je dan nog meer littekenweefsels creëert. Littekenweefsel vormt, net zoals op je huid, een hard stukje “vlees”. Wanneer dat dan op je stembanden zit, gaan die minder goed trillen, waardoor ze ook minder goed sluiten. Dat is wat ik ervaarde wanneer ik hoge noten ging zingen: mijn stem schoot weg. Die hoge noten zijn ook op dit moment nog niet helemaal terug.

Littekenweefsel is dus in feite een beetje een probleem, in die zin: je hebt het, en het zal niet weggaan. Het kan zelfs verergeren als je er te veel op gaat zingen of praten. Enkel door volledig te zwijgen - wat ik ook vier weken lang heb moeten doen - kan je het onder controle houden. Dus ik bevind mij hier in een heel moeilijke zoektocht naar balans.

‘Impostor syndrome’

Toen ik hoorde dat ik dat littekenweefsels op mijn stem had, dacht ik onmiddellijk: “Oh nee, wat zullen de mensen wel niet denken?! Een vocal coach die stemproblemen heeft, die haar stem niet kan gebruiken. Een vocal coach die hier vanalles over zangtechniek zit uit te leggen, maar die het zelf niet kan.”

Die gedachten zijn een perfect voorbeeld van het ‘impostor syndrome’, de overtuiging dat je een oplichter of een bedrieger bent, een ‘impostor’ in het Engels. Misschien heb je dat zelf ook al eens ervaren. Terwijl het probleem helemaal niet bij mijn eigen zangtechniek lag. Achteraf gezien bleek dat littekenweefsels te zijn ontstaan door te veel hoesten. Tijdens mijn corona-infectie heb ik ook inderdaad veel gehoest, wat een trauma is voor je stem, omdat je stembanden dan telkens hard tegen elkaar botsen. Dus mijn stemproblemen hadden niets te maken met mijn zangtechniek.

Gelukkig ben ik mij daar heel snel bewust van geworden en heb ik heel snel de shift gemaakt. Ik ben heel snel gaan kijken naar wat ik wél te bieden heb. En dat is iets wat ik jou ook heel graag wil meegeven: dat ‘impostor syndrome’ kunnen herkennen en het perspectief omkeren. In de plaats van het te zien als een ‘road block’, iets dat je weg verspert, kan je het ook zien als een ‘speed bump’, een hobbel in de weg waardoor je even moet vertragen, even moet afremmen, maar waarna je opnieuw verder kan.

Zelf heb ik inderdaad ook even moeten afremmen, vier weken lang heb ik niets mogen zeggen, maar in die vier weken heb ik ook nagedacht. Hoe kan wat mij nu overkomt iets goed zijn voor mij? Want ik geloof heel erg dat alles wat in ons leven gebeurt, vóór ons gebeurt, niet tégen ons. Dus ben ik gaan kijken hoe deze situatie vóór mij werkt. En toen heb ik iets prachtig ontdekt.

Balans

Ik heb namelijk geleerd om grenzen te stellen, terwijl ik altijd iemand ben geweest die het daar moeilijk mee had. Ik heb geleerd om niet op alle opdrachten die binnenkomen ‘ja’ te zeggen en energetisch helemaal moe te zijn aan het einde van de week. Ik moet nu prioriteiten stellen. Mijn stem heeft nu haar limiet, en als ik daarover ga, veroorzaak ik opnieuw een infectie en creëer ik misschien extra littekens. 

Dus ik moet een balans zoeken. Wat kan ik aan, wat kan ik niet aan? Wat kan mijn stem aan, en wat kan ze niet aan? Dat heeft mij geholpen om grenzen te kunnen stellen, en daar ben ik heel dankbaar voor. 

Daarnaast heb ik ook veel geleerd over stemrevalidatie, want ik werk nu ook samen met een stemtherapeute. Al die kennis neem ik mee naar de zangers waarmee ik samenwerk. Dit obstakel in mijn ontwikkeling als zangcoach heeft mij even afgeremd, maar nu ga ik opnieuw op volle snelheid vooruit. Omdat ik merk wat dit mij allemaal heeft geleerd. 

Zoals ik al zei: alles wat in ons leven gebeurt, gebeurt voor ons. En als we kunnen zien waaróm het voor ons gebeurt, gaan we daar veel meer uithalen dan als we in de slachtofferrol kruipen. Dat is de les die ik de afgelopen maanden heb mogen leren.

Ik zou je hier nog veel meer in detail over kunnen vertellen, maar ik hoop dat je geïnspireerd bent door dit verhaal. Mijn vraag naar jou toe is nu: hoe kunnen de moeilijkheden die jij nu ervaart, of in het verleden hebt ervaren, vóór jou werken? Wat zijn de positieve intenties hierachter? Wat leer je eruit? Door daar een antwoord op te zoeken, zal jouw brein steeds meer beginnen geloven dat het vóór jou gebeurt, en niet tegen jou. Dat is de uitdaging die ik jou wil meegeven.

Als jij jouw antwoorden wil delen in de comments hieronder, doe dat dan zeker. Laten we elkaar inspireren hierin. Als je het liever voor jezelf houdt, is dat uiteraard ook helemaal oké. Maar blijf er eens bij stilstaan hoe een moeilijk moment voor jou kan werken.

Ik hoop dat je heel veel hebt gehad aan deze aflevering. Ik wil je heel erg bedanken om hier vandaag opnieuw samen met mij te zijn geweest, en heel graag tot volgende week!